"Schiphol Airport op stelten"

Waarschijnlijk was het de eerste keer dat Schiphol werd geconfronteerd met een dergelijke onaangekondigde actie. Onmiddellijk werd het panorama-terras afgesloten. De KLM reageerde woedend en eiste dat de actie terstond gestopt zou worden. Er was enorme verwarring over wie nou echte marechausse, KLM'er of politie was. Zelfs voor de deelnemers aan de actie was het soms niet duidelijk of bepaalde mensen nou bij de actie hoorden of echte waren. De eis te stoppen werd niet ingewilligd; de actie ging gewoon door.

Vervoerd met drie bussen - waaronder 'de' KLM-bus - en met de trein stappen op zondag 14 november om 14.00 uur tachtig actievoerders in allerlei uniformen vertrekhal 2 binnen. Binnen luttele minuten wordt een enorm schouwspel neergezet. Een nagemaakt vliegtuig van drie bij drie (paste net in drie delen door de grote draaideuren) op wielen werd tussen de balies en de reizigers voortgeduwd. Vooraan was een echte dubbele vliegtuigstoel bevestigd met erin een vluchteling en een marechausse‰r, beiden aan elkaar geboeid.

Er zijn twee brancards - tevens op wielen - waarop twee uit te zetten vluchtelingen liggen. Zij worden begeleid door KLM-stewardessen, -piloten en marechaussee‰rs. Er wordt gegild en verzet gepleegd. Een arts verschijnt als uit het niets - grote rode kruis op het jasje - en dient de ongelukkige gelijk een flinke injectie toe. Het gegil stopt. Van onder het vliegtuig komt wel geluid: landende vliegtuigen, overvliegende vliegtuigen en een jingle die op tevens op 5 vrije radio's in het land te horen is. "Speciale aanbieding: de KLM vliegt deze week twee illegalen voor de prijs van één het land uit. Let u met aandacht op de acties van deze week" (Pom-palom, palom-palom-palom).

Twee tenstoonstellingen (van vier borden elk, op wielen, in KLM- kleur) zijn aanwezig, één met informatie over uitzettingen, één over dwangmiddelen. De tape, de stok in de broek, dwangbuis, handboeien, kussentjes, integraal-helmen waren onderdeel van de tentoonstelling. Er rent iemand door de hal. Aan het T-shirt ("Betreft uitzetting, van nr. 913.0121.8714 naar Beirut, vlucht KL 0405") blijkt het om een vluchteling te gaan. Twintig meter erachter rennen twee marechausee‰rs er achteraan.

Elke kwartier stopt de KLM-bus voor de ingang van vertrekhal 2. Ook hier stapt een illegaal geboeid en getaped onder begeleiding uit en wordt de hal ingesleurd. Ze gaan bij een balie in de rij staan. Op allerlei plekken worden zeer verwarrend marketing- materiaal uitgedeeld. Mooie fullcolour-folders - ‚‚n in het Nederlands, ‚‚n in het Engels - brengen menigeen in verwarring: 'bedrieglijk echt lijkende namaakfolders van de KLM', aldus het Algemeen Dagblad. De ene is een last minute folder die zeer subtiel is veranderd tot een folder voor last minute uitzettingen. Na een tweede blik pas merken de reizigers dat er iets vreemds is aan de reclame-folder. De praktijk van de uitzetting wordt in cleane marketingtaal uiteengezet.

Er zijn grote spandoeken waarvan ‚‚n gedragen door twee mensen op stelten. Vier steltenlopers bewegen zich de monitoren ontwijkend door de hal. Dan wordt besloten ook vertrekhal 3 erbij te pakken. Het vliegtuig gaat erheen met een tentoonstelling erachter aan. Er is aardig wat paniek bij Schiphol- en KLM-beveiliging. Digt Istha, woordvoerder van de KLM, zou op komst zijn. We wachten niet en vertrekken om 16.00 uur zoals we gekomen waren.